Uroczysta gala inauguracyjna „Centrum Nauki – Radiostacja Transatlantycka” przy Domu Kultury Stare Babice
W 1923 roku oficjalnie otwarto Transatlantycką Radiotelegraficzną Centralę Nadawczą w Babicach. Dla upamiętnienia tamtych wydarzeń w sobotę odbyła się gala inauguracyjna działalność „Centrum Nauki – Radiostacja Transatlantycka” przy Domu Kultury Stare Babice, w której udział wziął I Zastępca Komendanta Powiatowego Policji młodszy inspektor Krzysztof Paska.
W przeddzień rocznicy stulecia rozpoczęcia budowy Transatlantyckiej Radiotelegraficznej Centrali Nadawczej w Babicach Wójt Gminy Stare Babice, Dyrektor Domu Kultury w Starych Babicach oraz Prezes Stowarzyszenia Park Kulturowy Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza zorganizowali galę inauguracyjną „Centrum Nauki – Radiostacja Transatlantycka” przy Domu Kultury Stare Babice, w której udział wziął I Zastępca Komendanta Powiatowego Policji młodszy inspektor Krzysztof Paska. Patronat Narodowy nad wydarzeniem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda w Stulecie Odzyskania Niepodległości, a uczestniczył w nim m.in. Szef Gabinetu Politycznego Ministra Obrony Narodowej Pan Łukasz Kudlicki. Zaproszeni goście, reprezentujący siebie samych lub instytucje, zostali poproszeni o podpisanie Deklaracji Aktu Inauguracyjnego zobowiązując się tym samym do wspierania gminy między innymi w promowaniu zabytku, jakim są pozostałości po Transatlantyckiej Radiotelegraficznej Centrali Nadawczej w Babicach.
Relacja z wydarzenia dostępna jest na stronie internetowej Urzędu Gminy Stare Babice oraz https://youtu.be/hadrxAoT_9A
Organizatorzy w zaproszeniu na uroczystość tak przybliżyli historię tej instalacji: „17 listopada 1923 roku oficjalnie otwarto Transatlantycką Radiotelegraficzną Centralę Nadawczą w Babicach. W rytm kropek i kresek, odrodzone państwo polskie, zaczynało swoją obecność na mapie Europy i rozpoczęło bezpośrednią łączność radiową z Nowym Jorkiem, a później również z Tokio, Kairem, Bejrutem, Buenos Aires i Rio de Janeiro.”
W numerze 1 (269) styczeń/luty 2019 Gazety Babickiej z artykułu pt.: „Muzeum i Centrum Nauki – Radiostacja Transatlantycka dowiadujemy się, że: „Tym, czym w dzisiejszych czasach jest Internet, tym dla Polaków w okresie międzywojennym była Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza w Babicach. O przywrócenie należnego jej miejsca w historii Polski starają się organizacje pozarządowe oraz władze samorządowe Gminy Stare Babice i dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy.
Instalacja (budynki oraz 10 stalowych wież o wys. 126,5) powstała w 1923 r. na obecnym terenie dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy oraz Gminy Stare Babice. Koszt jej powstania w tamtym okresie wyniósł 3 mln dolarów. Stąd wysłano pierwszą depeszę z Polski do USA, tutaj w błyskawicznym tempie docierały notowania z nowojorskiej giełdy. Jej budowa i funkcjonowanie były dowodem umiejętności i sprawności Polaków, potrafiących doskonale organizować działalność zespołową, korzystając z pomysłów, energii i talentów. Po wybuchu II wojny światowej radiostacja funkcjonowała 7 dni. Rejon ten włączono do linii obrony Warszawy; był broniony przez III Batalion 26 Pułku Piechoty dowodzony przez mjr. Jacka Decowskiego. Po zajęciu terenu przez wojska niemieckie radiostacja była wykorzystywana przez okupanta. 16 stycznia 1945 r. o godz. 14:00 sześciu niemieckich saperów wysadziło w powietrze wszystkie maszty i budynki, tym samym niszcząc nasze okno na świat.
Babicka radiostacja miała swój bliźniaczy ośrodek w Grimeton w Szwecji, który istnieje do dziś. 1 czerwca 2004 roku obiekt został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.”
(foto i materiały Urzędu Gminy w Starych Babicach)
podinsp. Ewelina Gromek-Oćwieja